De regering diende op 11 juli 2023 een wetsontwerp in om pakjesbezorgers in België beter te beschermen. Intussen werd de wet gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Hieronder geven we de krachtlijnen van deze wet weer.
De wetgeving zal gefaseerd in werking treden. Onder elke subtitel kan je lezen wanneer welke regels van kracht worden.
Is deze wet op jouw onderneming van toepassing?
De wet over de postpakketbezorgers is van toepassing op de distributie van postpakketten (anders dan brievenpost) tot maximum 31,5 kg:
- vanuit een distributiepunt in België naar een Belgisch of een buitenlands adres; of
- vanuit een distributiepunt in het buitenland naar een Belgisch adres.
Hiervoor doe je beroep op postpakketbezorgers. Dit zijn de (natuurlijke) personen die zich bezighouden met de pakketbezorgingsdiensten voor jouw rekening.
Vermoeden van aansprakelijkheid
(vanaf 7 januari 2024)
Je kan als aanbieders van postdiensten aansprakelijk worden gesteld wanneer je rechtstreekse onderaannemer een inbreuk pleegt op de essentiële eisen inzake de arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden en RSZ-verplichtingen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de minimumvergoeding of de toepasselijke arbeidsduurgrenzen.
Meer specifiek geldt er een wettelijk vermoeden dat dergelijke inbreuken rechtstreeks aan jou als aanbieder kunnen worden toegeschreven wanneer deze nalatigheid gebeurt tijdens de uitvoering van de postdiensten voor jouw rekening of in jouw opdracht. In bepaalde gevallen kan je dit vermoeden weerleggen.
Registratie bij het BIPT
(vanaf 1 mei 2024, behoudens andere datum bij KB)
Elke aanbieder van pakketdistributiediensten in België moet zich vooraf registreren bij het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie (BIPT). Hierbij zullen bepaalde gegevens moeten worden overgemaakt (de naam van de onderneming, het ondernemingsnummer, de datum waarop de activiteiten vermoedelijk van start gaan,..).
Daarnaast zal je in een latere fase elk semester bepaalde informatie aan het BIPT moeten doorgeven, zoals bijvoorbeeld de contactgegevens van de rechtstreekse onderaannemers op wie een beroep werd gedaan voor de pakketdistributie, het aantal pakketten dat zij elk hebben verdeeld het voorbije semester en de vergoedingen die zij daarvoor hebben ontvangen.
Aanstelling coördinator
(vanaf 1 mei 2024, behoudens andere datum bij KB)
Als aanbieder van postdiensten en als onderaannemer zal je een coördinator moeten aanstellen. De coördinator zal je postpakketbezorgers informeren over hun rechten en plichten. Daarnaast zal hij ook een waakzaamheidsplan opstellen. De bedoeling van dit plan is om mogelijke risico's op inbreuken op de wet te identificeren en remediëren.
Een koninklijk besluit moet dit verder uitwerken.
Registratie pakketdistributietijd
(vanaf 1 augustus 2024, behoudens andere datum bepaald bij KB)
Om zwartwerk en sociale fraude te bestrijden en voor betere werkomstandigheden voorziet de wet in een systeem van tijdregistratie.
Opdrachtgevers en onderaannemers die pakketdistributiediensten verstrekken in België zullen verplicht worden om via een beveiligde toepassing de dagelijkse pakketdistributietijd te registreren. Dit niet enkel voor werknemers, maar ook onder meer voor uitzendkrachten en zelfstandige bezorgers.
Met ‘pakketdistributietijd’ wordt de tijd bedoeld tussen het begin en het einde van de activiteit van de distributie van pakketten in België. Deze tijd:
- start vanaf het moment waarop het vervoer start op de plaats waar de pakketdistributiediensten aanvangen; en
- eindigt op het moment waarop het vervoer stopt op de plaats waar de pakketdistributiediensten eindigen.
De beveiligde toepassing wordt ter beschikking gesteld door de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ). Onder strikte voorwaarden kunnen de opdrachtgever en de onderaannemer de tijdregistratie ook verrichten via een eigen elektronisch tijdregistratiesysteem.
Minimumvergoeding
(vanaf 1 oktober 2024, behoudens andere datum bij KB)
Er wordt een minimumvergoeding vastgelegd voor postpakketbezorgers, in functie van het gebruikte vervoermiddel (fiets of auto). Deze minimumvergoeding moet het volgende omvatten:
- het minimale (geïndexeerde) uurloon (zonder anciënniteitspremie) dat van toepassing is op de werknemersklasse R1 van de loon- en functieclassificatie van het rijdend personeel onder paritair subcomité 140.03, vermeerderd met de werkgeverslasten;
- bepaalde vervoerskosten, naargelang het gebruikte vervoermiddel;
- fiscale en administratieve kosten; en
- de kosten van verzekeringen.
Een koninklijk besluit kan deze lijst verder aanvullen en de berekeningsmethode bepalen. De exacte bedragen zullen op de website van de FOD Economie worden gepubliceerd zodra beschikbaar.
Onderaannemers
(vanaf 1 april 2025, behoudens andere datum bij KB)
Als je beroep doet op onderaannemers zal je aan de RSZ alle juiste inlichtingen moeten opgeven die nodig zijn om, in welk stadium ook, alle onderaannemers te identificeren.
Iedere onderaannemer die op zijn beurt een beroep doet op een andere onderaannemer, zal voorafgaand de opdrachtgever daarvan schriftelijk in kennis moeten stellen en hem alle juiste inlichtingen opgeven die nodig zijn, zodat hij daarvan de RSZ kan inlichten.
Maximaal toegelaten pakketdistributietijd
(vanaf 1 juli 2026)
De wet legt de maximale pakketdistributietijd voor de postpakketbezorgers als volgt vast:
Dagelijkse pakketdistributietijd |
Max 9u/dag (twee dagen per week max 10u/dag) |
Wekelijkse pakketdistributietijd |
Max 56u/week |
Totale pakketdistributietijd gedurende twee opeenvolgende weken |
Max 90u |
BELparcel
Eind 2023 lanceerde de overheid de website BELparcel. Deze website bevat alle informatie over de wetgeving op de postpakketbezorgers. Via de onlinedienst BELparcel zal je de overheid ook moeten informeren over jouw activiteiten.
Bron: wet 17 december 2023 houdende diverse bepalingen met het oog op het verbeteren van de werkomstandigheden van de postpakketbezorgers, BS 28 december 2023